Tanbur Setar

TANBUR, SETAR  

Sol tarafta duran ve tahminen Kafkaslardan gelen tanbur adlı enstrüman, sazın küçüğü olan cura çalgısındakine benzer ve yumurta biçiminde bir gövdeye sahiptir. Bu çalgının yapımı çok kolaydır. Kılıfın üstünde küçük süslemeler mevcuttur. Uzun sapında telden oluşan perdeler bulunmaktadır. Tellerin sıralamasına bakıldığında çalgının 3 çift telden oluştuğunu görmek mümkündür. İslam öncesi dönemde İran’dan gelmiş olan çok eski döneme ait tanbur çalgısının geliştirilmiş hallerinden birisi 3 telli setar çalgısıdır. Fakat günümüzde bu çalgıda 4 tel mevcuttur. Dördüncü teli 18. yüzyılda sofi olan Moshtaq Ali Shah eklemiştir. Bu küçük enstrümanın gövdesi ya tek parçadan oluşur ya da ince çivilerle birbirlerine tutturulmuş parçalar söz konusudur. Setar çoğu zaman sağ elin işaret parmağıyla; yani penasız çalınır. İran’da bu çalgı çok saygıdeğer bir çalgıdır ve öncelikli olarak mistik çevrelerde -sofiler arasından- yaygınlaşmıştır.